van der Horst

24H Francorchamps 1970: één tegen allen

Gunther Huber/Helmut Kelleners - BMW Alpina - BMW 2800 CS
Gunther Huber/Helmut Kelleners - BMW Alpina - BMW 2800 CS
Exact 50 jaar geleden trad de etmaalwedstrijd van Francorchamps in de analen als een memorabele race. De BMW van het duo Gunther Huber-Helmut Kelleners trok daarbij aan het langste einde. Het Beierse merk bleef een sterk startveld van duchtige concurrenten - waaronder Alfa, Chevrolet, Opel en Mazda - de baas. Daarmee verzilverde het zijn derde overwinning in de ‘moderne editie’ van de Belgische 24 uursrace, uitgeschreven voor toerismewagens.

Een mooi seizoen

Gunther Huber/Helmut Kelleners - BMW Alpina - BMW 2800 CS
Gunther Huber/Helmut Kelleners - BMW Alpina - BMW 2800 CS
Voor het seizoen 1970 werd het reglement van het Europees Tourwagenkampioenschap, volgens de bijlage J van de FIA, behoorlijk onder handen genomen. Zo verdwenen de Groep 5 wagens en ‘exoten’ zoals de Porsche 911 die eigenlijk eerder als een rasechte GT moet bestempeld worden, uit het startveld. Een frisse aanpak die zijn vruchten droeg. Reeds van bij het begin van het seizoen ontstonden er spannende gevechten voor de eer in Divisie III, de hoogste klasse. Zowel de Alfa GTAm, de BMW 2800 CS, de Chevrolet Camaro als de Ford Capri 2300 GT toonden zich daar als de smaakmakers van de bovenste plank. Een strijd die tot voor de 24 uur van Francorchamps werd gedomineerd door de Italianen. De Alfa’s wonnen 4 wedstrijden en scoorden tweemaal zilver. Autodelta-rijder Toine Hezemans leidde de rijdersranking. BMW won de manche op de Salsburgring en de Camaro zegevierde in de proef verreden op het snelle asfaltlint van Silverstone. De afgezanten van Ford Keulen toonden zich tot hiertoe bijzonder fragiel waardoor de resultaten tegenvielen.

Een indrukwekkende verschijning, de Commodore GS klaargestoomd door Steinmetz
Een indrukwekkende verschijning, de Commodore GS klaargestoomd door Steinmetz
Als testwedstrijd met het oog op de 24 Uur van Spa schreef het fabrieksteam van Mazda een R100 M10A met wankelmotor in voor de Tourist Throphy in Silverstone en vervolgens een drietal exemplaren voor deelname aan de ‘Grosser Preis der Tourenwagen’, verreden op de Nordschleife. Daar toonde het Japanese trio zijn betrouwbaarheid en eindigde de 6 uur durende wedstrijd op de plaatsen 4, 5 en 6, na het drietal winnende Alfa’s. Nog een leuke nieuwkomer: de Opel Commodore GS, klaargestoomd door Klaus Steinmetz. Vierde op de Nürburgring bij zijn debuut en daarmee toonde hij zich reeds behoorlijk competitief.     

Acte de présence

De enige overlevende Mazda R100
De enige overlevende Mazda R100
Voor de Ardeense etmaalwedstrijd zetten de renstallen hun beste beentje voor. In de hoogte divisie meldde zich een indrukwekkende lijst deelnemers die van de 24 uur een editie zouden maken om nooit meer te vergeten. Met 16 exemplaren was Alfa Romeo het best vertegenwoordigde merk. Op de inschrijvingslijst prijkten niet minder dan zeven GTAms, waaronder 4 ingeschreven door Autodelta voor de volgende tandems: op startnummer 23 vonden we een 100% Belgische bezetting terug met Jacques Demoulin-Claude Bourgoignie, nr. 24 werd bemand door Toine Hezemans - Gerard Larousse, nr. 25 door de Belg Jacques Berger die een duo vormde met Enrico Pinto en tenslotte nr. 26 met Theodoro Zeccoli - Carlo Facetti. Die werden geflankeerd door 3 extra officieuze wagens. Het vrouwenteam ‘Christine’ – Liane Engleman kreeg een GTAm van Alfa Benelux toegeschoven. Renstal GRAFO Motor Racing stoomde een exemplaar klaar voor Jean-Claude Franck en Willy Braillard. Het Team Lucien Bianchi eentje voor Jean-Marie Jacquement - André De Cortanze. De overige Italiaanse bolides waren van het type 1300 GTA Junior die streden in Divisie II (1000 cc-1600 cc).

Helmut Kelleners (l) - Gunther Huber (r)
Helmut Kelleners (l) - Gunther Huber (r)
BMW toonde zich als tweede best vertegenwoordigd merk met 13 wagens waaronder drie 2800's. Een 2800 CS gr. 2 met uitgeboorde 3 liter-motor geprepareerd door Alpina voor Huber-Kelleners, ingeschreven door ‘Scuderia Lufthansa’ en een tweede 2800 CS gr. 2 voor de Belgische equipe Mathay-Xhenceval aangemeld door ‘Ecurie Azur’. De overige 2800, een vierdeurs, kwam uit in gr. 1 voor de Fransen Sylvain Garant en Jean-Marie Massonieri. De resterende BMW's waren allen van het type 2002 Ti gr. 1 of 1600 gr. 2 die het vuur aan de schenen dienden te leggen van de GTA Juniors in Divisie II. Een drietal spectaculaire Camaro’s verschenen op de startgrid. In het verleden bleken de Amerikanen steeds bijzonder snel, maar sukkelden nog wel eens met hun betrouwbaarheid, zeker bij etmaalwedstrijden. Team RIZ’LA schreef een tweetal gr. 2's in. Eentje voor Ivo-Grauls – Kris Tuerlinckx, een andere voor Etienne Stalpaert – Joost Byttebier. De derde Camaro was een gr. 1 voor Edouard Duvigneaud - Peter Hoffmann. Na een mooie impressie te hebben gegeven in de vorige editie van de 24 uur waagde Mazda nogmaals zijn kans met 4 R100 Coupé’s voor de tandems Takechi-Katayama, Katakura-Baker, Enever- J. Hine en Deprez-Bertinchamps. Steinmetz Automobiltechnik zorgde, via het Opel Racing Team, voor een heus Opel offensief van 4 Commodores, bemand door T. Pilette - Gosselin, Haxhe - Toussaint, Frohlich - Kaushen en Von Bayern - Brasta. Ford Keulen stuurde zijn kat. De Capri’s werden nog niet voldoende matuur geacht voor deelname aan de etmaalwedstrijd van Spa. Enkel een bijzonder vinnige Escort TC ingeschreven door Ford Chevron Racing Team voor John Fitzpatrick – Gustaaf Witvrouw prijkte aan de start als meest serieuze concurrent van het merk.

Schijngevecht

Gunther Huber/Helmut Kelleners - BMW Alpina - BMW 2800 CS
Gunther Huber/Helmut Kelleners - BMW Alpina - BMW 2800 CS
Zouden de deelnemers reeds hun tanden laten zien tijdens de kwalificaties? Dat was de vraag die op ieders lippen lag. Zoals verwacht draaide de Camaro supersnelle tijden. Ivo Grauls zette de Amerikaan op pole. Op 8 seconden volgde de BMW Alpina 2800 CS van Huber-Kelleners, op zijn beurt belaagd door de Steinmetz Commodore van Frohlich - Kauhsen. De snelste Alfa, die van Pinto - Berger, klokte een vierde tijd voor de Opel van Pilette - Gosselin. Dan volgde de eerste Mazda, gepiloteerd door Takechi - Katayama.

Spanning tot het bittere einde

Om 16h ging de wedstrijd van start. Ondanks dat de regen het circuit inmiddels behoorlijk glad had gemaakt stelde dat geen probleem voor de pk-zwangere Camaro. Grauls verzilverde zijn pole en reed op kop, op de hielen gevolgd door de Opel van Teddy Pilette. Pinto sloot aan met zijn GTAm. Kelleners volgde met de 2800 CS voor de eerste Mazda, gepiloteerd door Katayama. Na 34 minuten wedstrijd dook Jacques Demoulin plots de pits binnen met vermogenverlies als klacht. Na controle bleek gebrekkige brandstoftoevoer het probleem. Dankzij efficiënte diagnose vond men de oorzaak. Vervuilde benzine! Het doorblazen van de leidingen en vervangen van de brandstoffilter loste het probleem op, maar toch ging er heel wat kostbare tijd verloren. Kort daarop kwamen de overige Alfa’s van Autodelta binnen voor hetzelfde probleem, goed voor een gemiddeld verlies van 2 ronden!

De vier Alfa’s werden voor de start volgetankt vanuit het zelfde vat. Toeval of niet? Was er misschien sprake van sabotage? In het verleden zijn gelijkaardige wanpraktijken aan het licht gekomen. Zo vond men in de Cobra Daytona van Phil Hill tijdens de 500 km van Spa in 1964 in het brandstofreservoir een doek terug die de benzinetoevoer stremde! Inmiddels ging Grauls er nog steeds als een haas vandoor en domineerde de eerste twee uren van de wedstrijd. Hun grootste probleem op dat moment: het brandstofverbruik dat zo’n 8 liter per ronde bedroeg! Het verwonderde dan ook niemand dat de Amerikaan als eerste de pits indook voor tankbeurt. Hierdoor konden 2 Steinmetz Commodores doorschuiven naar de kop, Frohlich voor Pilette. Katayama reed in derde stelling, op zijn beurt belaagd door de Alpina van Kelleners en een verrassend sterke Escort TC van Fitzpatrick.

De GTAm van Team Lucien Bianchi legde als eerste Alfa beslag op de zesde stek. Het Belgische team was aan een sterke opmars bezig en maakte het volgende uur nog drie plaatsen goed! Inmiddels nam Pilette de kop over van Kaushen. Fitzpatrick reed met de Escort TC op een schitterende derde stek, maar tevergeefs, want het helse tempo had zijn prijs. Kort na de rijderswissel zette Witvrouw de Ford aan de kant met een geperforeerde zuiger. Nog meer spanning in de voorste gelederen! Om 19h dook Frohlich de pits in vanwege abnormale trillingen. Loos alarm, maar daardoor verloor de Opel wel 4 plaatsen. De 2800 CS kon daardoor doorschuiven naar een tweede stek, voorlopig toch, want even later heroverde Frohlich zijn positie terug. De GTAm's van Bianchi en GRAFO besloegen de vierde en vijfde plek. Geen enkele fabrieks-Alfa was er op dat moment te vinden in de top 10. Na 5 uur wedstrijd sloeg het Opel Racing Team alarm. Toussaint kwam de pits binnen met een slippende koppeling, een reparatie van 41 minuten. Om 20h48 leed de leidende Commodore GS van Pilette-Gosselin aan hetzelfde euvel. Daarop werd gevraagd aan Kauhsen-Frohlich om het beduidend kalmer aan te doen. Voldoende incidenten om de BMW Alpina van Hubert-Kelleners na half wedstrijd naar de kop van de wedstrijd te laten doorstoten. Volgde: de Steinmetz Opel van Kauhsen als tweede, de Alfa van Bianchi derde en vervolgens de eerste Mazda, die van Katayama-Takechi in vierde stelling op 1 ronde.

Gunther Huber/Helmut Kelleners - BMW Alpina - BMW 2800 CS
Gunther Huber/Helmut Kelleners - BMW Alpina - BMW 2800 CS
Pech voor de Alfa van GRAFO. Een obstakel dat zich op de piste bevond doorboorde de carterpan van de GTAm. Einde oefening voor deze sterk draaiende equipe. Om 22h ging Frohlich in de fout op de Raidillon waardoor elke illusie voor de overwinning in rook opging. Daardoor bevond de Mazda van Takechi zich op een tweede positie en ging onmiddellijk op zoek naar de leidende BMW Alpina. Die voerde zijn Japanse merkgenoten aan, die inmiddels beslag legden op een derde en een vierde positie. Tot groot jolijt van het publiek bleken ook de fabrieks-Alfa’s over te gaan tot de aanval met de GTAm van Pinto-Berger op kop. Ook het vrouwenteam Christine-Engleman maakte mooi progressie. Na 9 uur wedstrijd bevonden ze zich op een zevende plaats. Als piranha’s stortten de Mazda’s zich vervolgens op de leidende BMW Alpina van Huber-Kelleners. De Alfa’s bleken op vinkenslag te zitten, van een geweldig scenario gesproken! Na half wedstrijd verschalkte de Mazda van Katayama-Takechi de leidende BMW. De andere Japanners naderden met rasse schreden. Inmiddels zette Grauls, die reeds sterk was teruggevallen met diverse koelingsproblemen, de Camaro definitief aan de kant met een defecte koppakking. Kelleners reageerde en heroverde om 7 uur ’s morgens de leiding. Twee uur later was opnieuw de beurt aan Takechi om het veld aan te voeren.

Een mooie 2de plaats voor de GTAm van Berger-Pinto
Een mooie 2de plaats voor de GTAm van Berger-Pinto
Op kousenvoeten infiltreerden de Alfa’s de top van het klassement. Pinto - Berger op een vierde positie, Zecolli - Facetti zesde en Demoulin - Bourgoignie zevende. Om 12h22 sloeg het noodlot toe voor de ‘vrienden van de Rijzende Zon’. In Malmédy stond plots de leidende Mazda aan de kant met een geëxplodeerde motor, veroorzaakt door extreem olieverbruik. Al snel drong bij de Japanners door dat dit een uur eerder de oorzaak was geweest van het verlies van de R100, gepiloteerd door Deprez-Bertinchamps. Tot overmaat van ramp zou ook de wankelmotor van Katakura-Baker een uur voor het vallen van de geblokte vlag geveld sneuvelen door dezelfde oorzaak! Een overhaaste pitstop waarbij de motorolie vlak ervoor op pijl werd gezet kon geen soelaas bieden. Hierdoor lag de weg open voor de BMW Alpina 2800 CS van Huber-Kelleners, die zo naar de overwinning reed. Op 2 ronden volgde de GTAm van onze landgenoot Jacques Berger – Enrico Pinto, gevolgd door zijn collega’s Zeccoli – Facetti en Demoulin -  Bourgoignie. Hierdoor ging Alfa Romeo met de Beker van de Koning aan de haal. De enige overlevende Mazda van Enever- J. Hine besloot als vijfde. 
 

Tekst: Alec Lavaerts - Foto's: Alpina



Dit artikel werd gepubliceerd door de redactie in Circuit Nationaal op donderdag 13 augustus 2020 en is tevens terug te vinden in onze autosportkalender bij de meeting Total 24 Hours of Spa.
  • Skylimit Events

Copyright 2000-2024 Autosport.be - Contacteer ons