Pieter Tsjoen
Alle actoren uit de autosport worden getroffen door de coronacrisis, of het nu om rijders, teams, organisatoren of circuits gaat. Autosport.be polste bij enkele bekende en minder bekende gezichten in onze sport naar hun visie op de actuele situatie, hoe ze omgaan met de gevolgen ervan en wat hun blik is op de toekomst. Ditmaal is Pieter Tsjoen aan de beurt. De achtvoudige rallykampioen, navigator maar ook bedrijfsleider van Vento en PTR, geeft zijn visie op de huidige situatie.
Hoe beïnvloedt de coronacrisis uw activiteiten?
Voor Pieter Tsjoen Racing draait alles op een laag pitje. Ik verwacht geen snelle opstart van de moderne rally’s en ik vermoed dat het snel september zal zijn eer we weer actief zullen worden. PTR werd in 2019 opgericht en bevindt zich met drie auto's, die startklaar zijn en een beperkte infrastructuur, voorlopig nog in een opstartfase. Ik heb één voltijdse medewerker, die op dit moment technisch werkloos is. Tegen de vakantieperiode hoop ik dat het nieuwe gebouw er in die mate zal staan, dat hij zich de komende maanden over de inrichting kan ontfermen. En dan is het aftellen tot we weer van onze passie kunnen genieten. Ook beroepshalve is het geen leuke situatie. We maken bouwgerelateerde producten en onze productie draait nog steeds op volle toeren, al neemt de vraag nu wel sterk af. Het jaar begon goed, maar voor de maanden april en mei verwachten we een daling van ongeveer 40 procent. Vanaf juni hoop ik op beterschap, maar de verloren omzet weer goedmaken zal er niet inzitten. Er zijn natuurlijk sectoren zoals de horeca en de retail die het veel slechter getroffen hebben dan wij. Het zou dus zeer ongepast zijn om te klagen, terwijl we kunnen blijven werken en de schade kunnen beperken.
Kevin Abbring-Pieter Tsjoen - Citroën DS 3 R5
Wat zijn de gevolgen van de huidige crisis voor de budgettaire situatie dit seizoen en verwacht je ook naweeën voor de seizoenen erna?
Die vraag is moeilijk in te schatten. Enerzijds sponsoren bedrijven de autosport vaak eerder uit passie, dan uit economisch oogpunt. Meestal zijn het ook heel sterke en winstgevende bedrijven die hiervoor budget uittrekken. Velen hunkeren naar hun uitlaatklep en als die bedrijven niet al te zwaar geleden hebben onder de crisis, komt dat wel weer op niveau. Anderzijds zijn er uiteraard ook wel sponsoren die het nu heel moeilijk hebben. Ik denk dan aan autogerelateerde bedrijven zoals invoerders of concessiehouders. Ik kan mij goed voorstellen dat zij op dit moment totaal niet met rally bezig zijn. Hoe dan ook is 2020 in mijn ogen een verloren jaar voor het kampioenschap. Ik zie niet in hoe en waar alle rally’s nog een plaats op de kalender zullen krijgen. Het kan nog, maar dan zal het sportief reglement enigszins moeten herschreven worden voor dit jaar, zodat iedereen nog gelijke kansen krijgt. Voer voor discussie dus! Ik ben echter een eeuwige optimist en uitstel is geen afstel. Laat ons hopen dat we kunnen herhalen in 2021 wat er zo veelbelovend uitzag voor 2020.
Hoe ziet een typische dag eruit sinds de start van de quarantaine?
Mijn dagelijkse leven is drastisch veranderd. Professioneel ben ik een echte globetrotter. Ik reisde het voorbije halfjaar onder andere naar Marokko, China, Thailand, de VSA, Mexico en Dubai. Ik heb een fabriek in Polen en ben de exclusieve verdeler voor een Israelische fabrikant voor Europa. 97 procent van onze verkoop is export, waarbij Frankrijk, Duitsland, het VK, Zwitserland en de Scandinavische landen onze grootste afzetmarkten zijn. Het spreekt voor zich dat je regelmatig naar die landen moet afreizen om klanten te bezoeken. Reken daar nog de vakanties met het gezin en uiteraard die voor de rallysport bij, en je komt aan gemiddeld twee tot drie dagen reizen per week. Ik slaap per jaar 150 dagen in een hotel, dan is zeven weken thuisblijven op zijn zachtst gezegd een hele aanpassing. En toch bevalt het mij! Waar ik vroeger het gevoel had mezelf weleens voorbij te lopen, blijkt dat een rustiger leven ook wel zijn voordelen heeft. Ik spendeer veel meer tijd met mijn kinderen, wat echt wel super leuk is, en ik sport ook veel meer. Ik heb uiteraard ook het geluk dat ik kan blijven werken en dat ik dagelijks naar kantoor kan. Het lijkt allemaal een beetje op een vakantiemodus, maar ik verveel me niet. Een typische dag is nu opstaan, ontbijten, de kinderen helpen met de voorbereidingen voor de pre-teaching en dan vertrek ik naar kantoor. 's Middags lunch ik thuis en 's avonds kan ik op tijd weer naar huis. Veel afspraken of vergaderingen heb ik nu toch niet. Er is meer tijd om te sporten, alleen of met het gezin en daarna kijken we gezellig wat tv. Dat heb ik nu pas ontdekt en ik blijk het nog leuk te vinden ook.
Stéphane Lefebvre-Pieter TsjoenCitroën - DS 3 R5
Simracen boomt, onder andere het BK rally springt op de kar, ben jij ook actief?
Neen. Ik ben nooit een liefhebber geweest van games, PlayStation of simulatoren. Niet in mijn jonge tijd, en nu nog steeds niet. Ik moet buiten kunnen komen en het echte werk is zoveel leuker. Zelfs video’s kijken van de proeven van de jaren ervoor vertik ik. Laat dat maar allemaal aan de jeugd over, ik wil mijn vrije tijd daar echt niet aan besteden. Charles, onze jongste zoon, is wel fan. Maar als ik merk dat hij te veel op zijn console aan het spelen is, moet hij het ook even links laten liggen. Dan gaan we naar buiten: ravotten, voetballen, fietsen, lopen, uit de struiken vallen. Kortom, moe zijn op het einde van de dag. Dat vinden wij veel belangrijker.
Is er in jouw ogen ook iets positief aan deze periode? Wat maakt je deze dagen gelukkig?
De eenvoudige dingen. Fietsen met het gezin of gaan wandelen, zaken die ik vroeger nooit zou overwogen hebben, vaak uit tijdsgebrek of omdat ik iets anders ingepland had. We wonen op het platteland, met een grote tuin en nu besef ik de luxe ervan. Wij kunnen buiten komen, verse lucht inademen, de natuur zien opleven. Zaken waar ik vroeger geen oog voor had. Nooit gedacht dat dergelijke kleine eenvoudige zaken toch wel een zaligmakende gevoelsrust kunnen geven. Ons gezin, alle familie en vrienden, we zijn allemaal gezond en we hebben allemaal voldoende te eten. Nu besef je pas dat dat op het eerste gezicht niet erg bijzonder, maar in realiteit een grote luxe is. Veel meer hoeft niet. En oh ja, de rust op de weg en het gebrek aan de dagelijkse files, dat is ook een verademing!
Foto's: RIP Degryse - Vincent Wouters - Skoda Belgium Tweet
Rudi Steylaerts